Niet goed kunnen reciteren tijdens het leren; zondig?

Vraag

Ik ben nog een student en kan niet met Tajwid reciteren. Het is erg moeilijk omdat ik een buitenlander ben. Ik weet dat het verplicht is om de Quran met Tajwid te lezen; krijg ik nu een zonde?

Antwoord

Deze vraag kan drieledig beantwoord worden.

1) Ik kan het niet; ik ben een niet-Arabier

De wetgeving van de islam is een grote gunst van Allah. Het bevat geboden voor onze bestwil en verboden voor onze bestwil. Dit houdt niet in dat wanneer Allah iets verplicht heeft gesteld, dit de mens plaatst in een onmogelijke positie. Dit is niet de insteek van de wetgeving waar de nobele Profeet ﷺ mee kwam, maar de Quran daalde neder met een wetgeving voor de volkeren, om het te praktiseren, als gunst voor de mensheid, waar iedereen zich aan kan conformeren. Onder de geboden in de Quran is er één tot het reciteren van de Quran met Tarteel:

“En reciteer de Quran zeer zeker met Tarteel” (73:4)

Tarteel houdt volgens de metgezel Sayyiduna Ali in:

Het uitspreken van de Quranische letters van zijn juiste articulatieplekken (Makharidj) met al zijn eigenschappen (Tajwid), en de posities van waar en hoe je moet stoppen in de Quran, in acht nemen. – Geparafraseerd 

Dat het praktiseren van Tajwid door de geleerden als verplicht is herkend, wordt ook beaamd door de grote imam in Qira-ah imam al-Qurra Ibn al-Jazari:

“En het praktiseren van Tajwid is een zeer zeker verplicht, wie de Quran niet reciteert met Tajwid is een overtreder.” – Muqaddimah

Het feit dat Allah de mens hiertoe gebiedt, is daarom een duidelijke aanwijzing dat het uitvoeren van dit gebod in het vermogen ligt van de mens [1]: de Quran met Tarteel lezen. 

Een normale mens is dus ondanks zijn achtergrond, cultuur of dialect in staat gesteld door Allah tot het reciteren van de Quran met Tarteel. Sterker nog, we zien het terug in de praktijk: een Chinees die continenten verwijderd is van het Arabische schiereiland, eeuwen verwijderd van de tijd van de nobele Profeet ﷺ, vele culturen en dialecten daartussen als barrière, is vandaag in staat de nobele Quran op de subliemste wijze te reciteren!

Het komt natuurlijk vaker voor dat een niet-Arabier dit niet gelijk kan. Hij komt immers voor het eerst in aanraking met de onbekende Arabische klanken die hij bijna niet kan uitspreken. De ح bijvoorbeeld, komt van een plek in de keel welke de Nederlanders gewoonlijk niet gebruiken bij het spreken. Deze spieren moeten zich nog ontwikkelen en moeten getraind worden, ze zijn daarnaast ook niet thuis in het toepassen van de vele regels van Tajwid.

Het niet kunnen reciteren met Tajwid is dus een tijdelijke onmacht waar iemand zelf iets aan kan doen. Het is dus afhankelijk van hoeveel tijd iemand spendeert aan het volgen van lessen en trainingen onder begeleiding. 

2) Niet goed kunnen reciteren; ben ik een zondaar?

Je vraag is eigenlijk of iemand die nog niet met Tajwid kan reciteren, aan het gebod voldoet van het reciteren van de Quran met Tarteel. Het antwoord is dat zo iemand vanuit vaktechnisch aspect niet reciteert met de juiste Tajwid en hierdoor niet voldoet aan het gebod. Dit houdt echter niet in dat de persoon automatisch zondes krijgt, dit is omdat Allah de mens conform zijn vermogen belast en een mens afhankelijk van zijn staat waar hij of zij zich in bevindt, rekenschap aflegt aan de Heer der werelden. Allah de almachtige verklaart dan ook:

“En Wij belasten niemand behalve volgens zijn vermogen…” 23:61

Dit houdt in dat wanneer iemand niet in staat is om zich te conformeren aan het gebod, vanwege een islamitisch geldige excuus, iemand daarvoor niet tot een zondaar gerekend wordt. Je hebt geen zonde begaan wanneer je je uiterste best doet om de Quran wel juist te reciteren, maar niet in staat was. Dit wordt anders wanneer je bewust en met opzet hierin verzaakt. Hieronder valt ook wanneer je bewust verzaakt om deze incapabiliteit weg te werken. Omdat het reciteren van de Quran met Tarteel verplicht is gesteld, en het niet nakomen van een verplichting een overtreding is.

3) Niet goed kunnen reciteren; wat moet ik doen?

Wat betreft iemand die nog niet correct volgens Tarteel (o.a. Tajweed) kan reciteren, (betreffend de aspecten die verplicht zijn om te praktiseren), dan is het aan de persoon om middelen te zoeken om aan het gebod van Allah te voldoen. Voor zo iemand is het dus verplicht om Tarteel te leren praktiseren. Net genoeg kennis om aan het gebod te voldoen, is dus voldoende. Het is namelijk niet verplicht om de regels vanuit een vaktechnisch aspect te kennen. 

Wat betreft het kennen van de vaktechnische regels van Tajwid is dit afhankelijk van de situatie. Wanneer iemand niet in staat is om de Quran juist te reciteren en dit alleen kan doen door de regels te kennen, is het kennen van de regels een vereiste om aan het gebod te voldoen. Echter de praktijk leert dat velen slechts door het horen van de leraar in staat zijn de Quran juist te reciteren zonder de Tajwidregels te kennen.

Het is echter wel een gemeenschappelijke plicht om deze regels te waarborgen: Fard Kifayah. Fard Kifayah houdt een verplichting in die op een gemeenschap rust, namelijk dat de gemeenschap ervoor moet zorgen dat er in een wijde omtrek minimaal één persoon aanwezig is die deze kennis kan beschermen zodat er voldaan wordt aan de waarborgingsplicht van deze kennis.

Een zegen extra

We hebben hiervoor kort behandeld wat de regel is om aan het gebod van Tarteel te voldoen. We hebben ook gezien hoe Barmhartig Allah is met Zijn dienaren wanneer iemand nog niet goed kan reciteren. Onze Heer is degene die zich beschreven heeft met uiterste Barmhartigheid en als de meest Genadige. Zou Hij de recitant van Zijn Woord welke geïntroduceerd werd met de woorden van In de Naam van de meest Barmhartige (al-Rahman) en de uiterst Genadevolle (al-Raheem), bestraffen terwijl de persoon Zijn Woord probeert te leren lezen? Hem probeert te herkennen? …Nee! Maar Zijn Barmhartigheid en Genade stopt hier niet bij.

Iemand die namelijk moeilijkheden ondervindt bij het leren reciteren, en ondanks zijn moeite fouten maakt, zal dubbel beloond worden! Hierover heeft onze Profeet Muhammad ﷺ vermeldt:

“De specialisten van de Quran zullen met de nobele vrome schrijvers zijn. Wat betreft degene die reciteert, maar struikelt in zijn uitspraak, en moeilijkheden ondervindt bij het lezen ervan, voor hem zijn er twee beloningen.” Bukhari en Muslim

De uitspraak

Een normale persoon is van nature in staat gesteld om correct te kunnen reciteren mits hij de moeite onderneemt. Hij zal niet tot een zondaar gerekend worden wanneer hij in een overmachtssituatie verkeert. Hij zal wel verplicht zijn om de middelen te ondernemen om uiteindelijk correct te kunnen reciteren, zij het door kennis op te doen, te oefenen, of bij een leraar in de leer te gaan etc. Wanneer hij moeite onderneemt om het Boek van Allah correct te reciteren en daarin fouten begaat, zal hij volgens de profetische belofte geen zonde ontvangen, maar juist dubbel beloond worden. 

In een omgeving waar de specialistische kennis van Tajwid (Qira-ah) niet beschikbaar is, of moeilijk bereikbaar is gemaakt, wordt het een gemeenschappelijke plicht om deze kennis beschikbaar te stellen om zo een belangrijk aspect van de godsdienst te beschermen.

[1] Tussen de Ashairah en Maturidiyyah is er onenigheid of het Allah waardig is om de mens tot iets te gebieden waar het niet toe in staat is. Echter het is vanwege de belofte van Allah dat beide kampen over eens zijn dat Allah de mens niet tot zoiets zal belasten.