Al-Khulāṣah al-Mufīdah ʿalā al-Sīrah al-Nabawiyyah
“Het nuttige extract met betrekking tot de Mukhtaṣar Sīrah van imam al-Maqdisī”
Inleiding
In de naam van Allah, de Meest Barmhartige, de Meest Genadevolle. Alle lof zij Allah, de Heer der werelden. Moge de vrede en zegeningen van Allah rusten op de Profeet Muḥammad, zijn familie en al degenen die hem volgen met iḥsān (uitmuntendheid) tot aan de Dag des Oordeels.
Het idee om dit extract[1] te schrijven is ontleend aan de khulāṣah van de Shamā’il al-Tirmidhī van de Marokkaanse shaykh ʿAbd al-Ḥayy al-Kattānī (g. 1961) raḥimahullah met de titel Munyah al-Sa’il Khulāṣah al- Shamā’il. Hieronder worden de belangrijkste punten uit de tekst gehaald en kort weergegeven. Eerst wordt enige informatie verstrekt over de tekst en de auteur.
De titel van het oorspronkelijke boek
De titel van het oorspronkelijke boek luidt: “Mukhtaṣar Sīrah al-Nabī wa Sīrah Aṣḥābihi al-ʿAsharah”, hetgeen vertaald kan worden als Beknopte biografie van de Profeet en de biografie van zijn tien metgezellen. Het is een beknopte biografie, een samenvatting, in 45 pagina’s, over het leven van de Profeet Muḥammad ﷺ. Het boek is apart uitgegeven door o.a. uitgeverij Dār al-Āthār[2] en de tekst is ook opgenomen in de bundel met teksten voor studenten van kennis al-Jāmiʿ l. al-Mutūn al-ʿIlmiyyah samengesteld door shaykh ʿAbdullah b. Muḥammad al-Shamrānī en uitgegeven door Dār al-Waṭan.[3]
De tekst van imam al-Maqdisī is ook bekend met de titel al-Durrah al-Muḍiyyah fī al-Sīrah al-Nabawiyyah.[4] Dit is onder andere bevestigd door de Syrische shaykh Ṣalāḥ al-Dīn al-Munajjid in zijn boek Muʿjam mā ullifa ʿan Rasūlillah (pag. 116).[5]
De auteur van het oorspronkelijke boek
De auteur van het oorspronkelijke boek is al-imam al-ḥāfiẓ Taqī ul-Dīn ʿAbd al-Ghanī b.[6] ʿAbd al-Wāḥid al-Jammāʿīlī al-Maqdisī al-Ḥanbalī (544 AH – 600 AH / 1146 na Chr. – 1203 na Chr.). Hij was een muḥaddith, een vermaarde theoloog en één van de grootste Ḥanbalī fiqh geleerden in zijn tijd. Hij werd geboren in de stad Jammāʿīl te Palestina, aan de rand van Jeruzalem (Bayt al-Maqdis). Zijn belangrijkste student was wellicht al-imam Muwaffaq al-Dīn Ibn Qudāmah al-Maqdisī (d. 1223 na Chr.). Hij werd begraven in Cairo, Egypte (maqbarah al-Qarāfah). Enkele van zijn werken:
- Al-Iqtiṣād fī al-ʿItiqād
- Al-ʿItiqād
- Aḥādīth al-Masīḥ al-Dajjāl
- Al-Ṣifāt
- ʿItiqād al-Imam al-Shāfiʿī
- ʿUmdah al-Aḥkām
- ʿUmdah al-Aḥkām al-Kubrā
- Miḥnah al-Imam Aḥmad ibn Ḥanbal
- Tuḥfah al-Ṭālibīn fī al-Jihād wa al-Mujāhidīn
- Sharḥ ul-Hidāyah
- Al-Kamāl fi Maʿrifah al-Rijāl
- Al-Miṣbāḥ fi ʿUyūn al-Aḥādīth al-Ṣiḥāḥ
Moge Allah het graf van de imam verlichten.[7]
Commentaren op de oorspronkelijke tekst
Er zijn een aantal nuttige commentaren op de oorspronkelijke tekst geschreven:
- al-Taʿlīq ʿalā al-Durrah al-Muḍiyyah fī al-Sīrah al-Nabawiyyah li’l-Maqdisī van de huidige imam van masjid Qubā in Medina shaykh Ṣāliḥ al-Maghāmisī [8]
- al-Mawrid al-ʿAdhb al-Hanī fī al-Kalām ʿala al-Sīrah li al-ḥāfiẓ ʿAbd al-Ghanī van imam Quṭb al-Dīn ʿAbd al-Karīm b. ʿAbd al-Nūr al-Ḥalabī in 3 delen (uitgegeven in 2014 en 2017)[9]
- De taḥqīq en taʿlīq van shaykh Khālid b. ʿAbd al-Raḥmān b. Ḥamd al-Shāīʿ.[10] [11]
De tekst is naar het Nederlands[12] en Engels[13] vertaald.
Er zijn meerdere werken in het Arabisch verkrijgbaar met een vergelijkbare titel van andere auteurs.
Reden voor het opschrijven van de sīrah door imam al-Maqdisī
De reden of aanleiding voor het schrijven (sabab al-ta’līf) van het boek was de bekering tot de islam van een christelijke monnik (rāhib) toen imam al-Maqdisī raḥimahullah hem over de Profeet ﷺ vertelde. Meer hierover kan men lezen in het uitstekende werk van al- imam Quṭb al-Dīn ʿAbd al-Karīm b. ʿAbd al-Nūr al-Ḥalabī dat hierboven is aangehaald. Dit wordt ook vermeld door shaykh Khālid b. ʿAbd al-Raḥmān b. Ḥamd al-Shāīʿ in zijn werk (zie op pp. 7, 8).
Extract van de tekst
De genealogie van de Profeet Muḥammad ﷺ
Hij staat ook bekend als Abū al-Qāsim Muḥammad b. ʿAbdullah b. ʿAbd al-Muṭṭalib b. Hāshim b. ʿAbd Manāf b. Quṣayy b. Kilāb b. Murrah b. Kaʿb b. Lu’ayy b. Ghālib b. Fihr b. Mālik b. Naḍr b. Kinānah b. Khuzaymah b. Mudrikah b. Ilyās b. Muḍar b. Nizār b. Maʿadd b. ʿAdnān.
Er is een consensus onder de overleveraars voor wat betreft de familielijn of stamboom van de Profeet ﷺ tot en met ʿAdnān.
Zijn moeder
De moeder van de Profeet was Āminah bint Wahb.
Zijn geboorte
De Boodschapper van Allah werd geboren op een maandag in de maand Rabīʿ al-Awwal van het zogenaamde jaar van de olifant.[14]
Het overlijden van zijn vader, moeder en grootvader
Over de overlijdensdata van zijn vader, moeder en grootvader zijn verschillende overleveringen en meningen. Wat zeker is dat zij vrijwel allen stierven toen hij nog jong was.
Zijn zoogmoeders
Zijn ﷺ zoogmoeders waren:
– Thuwaybah
– Ḥalīmah al-Saʿdiyyah
Zijn namen[15]
Uit de (authentieke) hadith:
– Muḥammad
– Aḥmad
– al-Māḥī
– al-Ḥāshir
– al-ʿĀqib
– al-Muqaffī
– Nabī al-Tawbah
– Nabī al-Raḥmah
– Nabī al-Malḥamah
Uit de Koran (dit zijn niet zozeer namen maar eerder omschrijvingen):
– Bashīran wa Nadhīra
– Ra’ūf Raḥīm
– Raḥmatun li’ al-ʿĀlamīn
Zijn opgroeien in Mekka, reis en huwelijk
De Profeet ﷺ groeide op als een wees onder de zorg van zijn grootvader ʿAbd al-Muṭṭalib. Na het overlijden van zijn grootvader nam zijn oom Abū Ṭālib de zorg voor de Profeet ﷺ op zich. De Profeet ﷺ stond bekend bij de mensen om zijn betrouwbaarheid. Toen hij ﷺ ongeveer twaalf jaar oud was reisde hij met zijn oom naar Syrië waar hij de monnik Baḥīrā ontmoette die hem herkende als een profeet. Later reisde hij nog een keer naar Syrië. De Profeet ﷺ trouwde met Khadījah toen hij vijfentwintig jaar oud was.
De Profeet Muḥammad ﷺ kreeg de eerste openbaring van Allah toen hij ﷺ veertig jaar oud was, in de grot Ḥirā (in een berg te Mekka)[16], middels de engel Jibrīl (ʿalayhi al-salām).
Zijn emigratie
Na een verblijf van dertien jaar in Mekka emigreerde de Profeet Muḥammad ﷺ o.a. met Abū Bakr naar Medina. Hij verbleef ongeveer tien jaar in Medina.
Zijn overlijden
De Profeet ﷺ overleed toen hij drieënzestig jaar oud was op een maandagmiddag in de maand Rabīʿ al-Awwal. Hij werd begraven op de plek waar hij overleed, in zijn eigen huis, waar ʿĀ’ishah (Allah is tevreden met haar) ook verbleef.
Zijn kinderen
De Profeet ﷺ had drie zonen:
- al-Qāsim
- ʿAbdullāh
- Ibrāhīm
De Profeet had vier dochters:
- Zaynab
- Fāṭimah
- Ruqayyah
- Umm Kulthūm
Khadījah was de moeder van alle kinderen van de Profeet ﷺ behalve Ibrāhīm, wiens moeder Māriyah al-Qibṭiyyah (de Koptische[17]) was, een slavin en concubine van de Profeet.
Alle kinderen van de Profeet ﷺ overleden gedurende zijn leven, behalve Fāṭimah die zes maanden na zijn dood overleed. Moge Allah genade met haar hebben.
Zijn ḥajj en ʿumrah
De Profeet ﷺ verrichtte één maal de ḥajj en vier maal de ʿumrah, allemaal na zijn emigratie naar Medina. Dit is wat bekend is. Informatie hierover gedurende de periode dat hij in Mekka was, is niet bewaard gebleven.
Zijn veldslagen en expedities
De Profeet ﷺ nam deel aan vijfentwintig veldslagen (ghazawāt) en stuurde rond de vijftig expedities (sarāyā) eropuit waaraan hij niet deel nam. Hij streed mee in negen veldslagen: Badr, Uḥud, Khandaq, Banū Qurayẓah, Banū al-Muṣṭaliq, Khaybar, Fatḥ Mekka, Ḥunayn en al-Ṭā’if.
Zijn schrijvers en afgevaardigden
De Profeet ﷺ had dertien schrijvers en daarvan werden Muʿāwiyah b. Abī Sufyān en Zayd b. Thābit het meest aangesteld om te schrijven omdat zij hierin het meest gespecialiseerd waren.
De afgevaardigden van de Profeet ﷺ waren:
– ʿAmr b. Umayyah al-Ḍamrī
– Diḥyah b. Khalīfah al-Kalbī
– ʿAbdullāh b. Hudhāfah al-Sahmī
– Ḥāṭib b. Abī Baltaʿah al-Lakhmī
– ʿAmr b. al-ʿĀṣ
– Salīṭ b. ʿAmr b. al-ʿĀmirī
– Shujāʿ b. Wahb al-Asadī
– al-Muhājir b. Abī Umayyah al-Makhzūmī
– al-ʿAlā b. al-Ḥaḍramī
– Abū Mūsā al-Ashʿarī
– Muʿādh b. Jabal
Allah is tevreden met hen allen.
Zijn ooms en tantes
In totaal kende de Profeet ﷺ elf ooms en tantes. De bekendsten van zijn ooms waren:
– Ḥamzah b. ʿAbd al-Muṭṭalib
– Abū Ṭālib b. ʿAbd al-Muṭṭalib
– Abū Lahab b. ʿAbd al-Muṭṭalib
Zijn tantes (allen dochters van ʿAbd al-Muṭṭalib):
– Ṣafiyyah
– ʿĀtikah
– Arwā
– Umaymah
– Barrah
– Umm Ḥakīm
Zijn echtgenotes
De Profeet ﷺ had in totaal elf echtgenotes waarmee het huwelijk geconsumeerd werd. De eerste vrouw van de Profeet ﷺ was Khadījah bint Khuwaylid. Daarna kwamen:
– Sawdah bint Zamʿah
– ʿĀ’ishah bint Abī Bakr al-Ṣiddīq
– Ḥafsah bint Umar b. al-Khaṭṭāb
– Umm Ḥabībah bint Sufyān
– Umm Salamah
– Zaynab bint Jaḥsh
– Zaynab bint Khuzaymah
– Juwayriyyah bint al-Ḥārith
– Ṣafiyyah bint Ḥuyayy
– Maymūnah bint al-Ḥārith, zij was de laatste van de moeders der gelovigen.
Allah is tevreden met hen allen.
Zijn dienaren (khadamihi)
Er wordt gezegd dat de Profeet ﷺ in totaal veertig dienaren had. Tot hen behoorden onder andere:
– Anas b. Mālik
– ʿAbdullah b. Masʿūd
– Bilāl b. Rabāḥ
– Abū Dharr al-Ghifārī
Zijn (vrijgelaten) slaven (mawālīhi)
Tot de (vrijgelaten) slaven van de Profeet ﷺ behoorden onder andere Zayd b. Ḥārithah en zijn zoon Usāmah b. Zayd.
Zijn dieren[18]
De Profeet ﷺ bezat diverse dieren, waaronder:
– paarden
– een muildier
– een ezel
– kamelen
– geiten
Deze dieren hadden allen hun eigen namen.
Zijn wapenuitrusting
De wapenuitrusting van de Profeet ﷺ bestond uit:
– speren
– bogen
– een schild
– zwaarden, waaronder Dhū’l-Fiqār
– wapenrokken
Al deze gevechtsattributen hadden hun eigen namen.[19]
Zijn kenmerken (ṣifatihi / khalqihi)
De bekendste overlevering inzake de beschrijving (waṣf) van de uiterlijke kenmerken van de Profeet is die van ʿAlī b. Abī Ṭālib[20]:
“De Boodschapper van Allah was noch buitensporig lang noch kort, maar was van een gemiddeld postuur. Zijn haar was noch krullend noch sluik, maar was golvend en loshangend. Hij was niet corpulent[21]. Zijn gezicht was niet volledig rond, maar was licht gerond. Zijn gelaatskleur was wit met enige roodheid. Zijn ogen waren erg zwart. Zijn wimpers waren lang. Zijn gewrichten waren groot en zijn schouders breed. Hij had een zachte huid; een dunne lijn haar liep van zijn borst naar zijn navel. Zijn handen en voeten waren vlezig. Hij liep met vitaliteit, alsof hij neerdaalde van een hoogte. Als hij zich omdraaide om naar iets/iemand te kijken[22], draaide hij zichzelf volledig om. Tussen zijn schouders bevond zich het Zegel der Profeetschap en hij was het Zegel der Profeten. Zijn hart was het zuiverste der harten. Zijn spraak was de meest waarachtige spraak. Hij was de meeste zachtaardige der mensen en de vriendelijkste van hen in gezelschap. Degene die hem onverwachts zag zou met ontzag vervuld zijn. Wie hem leerde kennen zou van hem houden. Wie hem beschreef zou zeggen: ‘Ik zag voor hem noch na hem niemand zoals hem.’”[23] [24]
Meer informatie over het uiterlijk van de Profeet ﷺ kan o.a. gevonden worden in de alom geprezen Shamā’il al-Muḥammadiyyah ﷺ van imam al-Tirmidhī.
Faṣl tafsīr gharīb alfāẓ ṣifātihi
In dit hoofdstuk legt de auteur bepaalde moeilijke woorden en uitdrukkingen uit m.b.t. de eigenschappen van de Profeet.[25]
Zijn karakter (akhlāq / khuluq)
Hij was de moedigste. Hij was de meest vrijgevige. Hij was de zachtaardigste. Hij was heel erg verlegen. Hij werd alleen boos op iemand omwille van Allah. Iedereen was gelijk voor hem wanneer het de toekenning van rechten betrof. Hij bekritiseerde voedsel nooit en was niet kieskeurig betreffende voedsel of kleding. Hij was de meest bescheidene. Hij hield veel van de armen en behoeftigen. Hij liet nooit iemand achter zich lopen. Hij gedacht Allah veelvuldig. Hij maakte grapjes maar sprak altijd de waarheid. ʿĀ’ishah zei over hem: “Zijn karakter was de Qur’an.” (Muslim)
Allah begunstigde hem met een beeldschoon karakter en voorbeeldige handelingen.
Wij vragen Allah om Zijn vrede en zegeningen tot in de eeuwigheid op hem te laten neerdalen.
Zijn wonderen
Zijn grootste wonder was de nobele Qur’an. Enkele andere wonderen waren:
– het splijten van de maan
– de wenende stam van een palmboom
– water dat tussen zijn vingers uitstroomde
– kiezelstenen in zijn hand die Allah prezen
– de lofprijzing van Allah door voedsel dat hij nuttigde
– bomen en stenen die hem begroetten
– wonderen met betrekking tot dieren
– de genezing van enkele mensen
– zijn toekomstvoorspellingen over bepaalde gebeurtenissen
– de vervulde smeekbeden van de Profeet voor bepaalde mensen
– zijn wonderen met betrekking tot de onophoudelijke vermenigvuldiging van voedsel
De wonderen van de Profeet ﷺ waren talrijk.[26]
Zijn tien metgezellen: de tien gelukkigen
Zijn tien gelukkige metgezellen (Allah is tevreden met hen allen) waren:
- Abū Bakr al-Ṣiddīq
- Abū Ḥafṣ ʿUmar b. al-Khaṭṭāb
- Abū ʿAbdullah ʿUthmān b. ʿAffān
- Abū’l-Ḥasan ʿAlī b. Abī Ṭālib
- Abū Muḥammad Ṭalḥah b. ʿUbaydullah
- Abū ʿAbdullah al-Zubayr b. al-ʿAwwām
- Abū Isḥāq Sʿad b. Abī Waqqāṣ
- Abū al-Aʿwar Saʿīd b. Zayd b. ʿAmr
- Abū Muḥammad ʿAbd al-Raḥmān b. ʿAwf b. ʿAbd ʿAwf
- Abū ʿUbaydah ʿĀmir b. ʿAbdullah b. al-Jarrāḥ
Zij worden al-ʿasharah al-mubasharah bi’l-jannah genoemd omdat zij (in deze wereld) het goede nieuws ontvingen van de Profeet dat zij in het Paradijs zouden komen.[27]
Moge Allah de auteur van dit werk, imam al-Maqdisī, belonen met de hoogste plek in het Paradijs, in het gezelschap van de Profeet ﷺ, en mogen wij profiteren van zijn kennis. Āmīn.
[1] Een ander woord hiervoor is samenvatting of excerpt.
[2] Hier te verkrijgen: https://www.sifatusafwa.com/en/as-seerah-an-nabawiyyah/1018-mukhtasar-sirat-in-nabi-wa-ashabih-il-achra-al-maqdissi-5390000121047.html
[3] Download hier (pp. 657-702): https://ia800200.us.archive.org/14/items/jmesh/jmesh.pdf
[4] Zie hier een prachtig online manuscript van de tekst uit de Franse nationale bibliotheek te Parijs:
https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b11001551n/f54.image
[5] Uitgegeven door Dār al-Kitāb al-Jadīd, Beirut 1982.
[6] b. is een afkorting ‘bin’ / ‘ibn’, hetgeen ‘zoon van’ betekent.
[7] Voor een biografie van de imam in het Arabisch zie o.a. ʿUmdah al-Aḥkām, Dār al-Kitāb al-ʿArabī, Beirut 2005, pp. 6-8. In het Nederlands is zijn biografie ook te lezen in het boek Fundering der wetgevingen, hetgeen een Nederlandse vertaling en uitleg is van het hoofdstuk over vasten in ʿUmdah al-Aḥkām door ustādh Sonny Van Exaerde, uitgegeven door ’t Kennishuys (Den Haag, 2017), pp. 17-23.
[8] Zijn lessen m.b.t. de tekst zijn online te beluisteren: https://archive.org/details/Dora_Mghamsi-mp3
[9] Hier o.a. te krijgen: https://arabicbookshop.net/main/details.asp?id=242-47
[10] Zie hier: https://d1.islamhouse.com/data/ar/ih_books/single3/ar_searah_Madisi.pdf
[11] De audio van het boek kan hier beluisterd worden: https://www.youtube.com/watch?v=UpQAzVVlmgo
[12] Uitgegeven door al-Ḥusayn Qur’an-Instituut (Rijswijk) in 2018. Het boek kan aangeschaf worden in boekvorm als e-book: https://shop.alhusayn.nl/product/seerah/
[13] Zie hier:
De tekst werd ook naar het Engels vertaald door ustadh Abu Rumaysah Refi Shafi uit Engeland, welke vertaling te lezen is op: www.islam21c.com Tot slot werd ook door de bekende uitgever Dar-us-Salam Publications een Engelse vertaling gepubliceerd.
[14] Er is enige discussie over het precieze jaartal van zijn geboorte volgens de Gregoriaanse kalender die door christenen gebruikt wordt. Volgens sommigen is het 569 na Christus, weer anderen zeggen 571 na Christus.
[15] Voor meer van zijn namen verwijs ik de lezer naar het hoofdstuk dienaangaande in de bekende Dalā’il al-Khayrāt van imam al-Jazūlī.
[16] Te weten: Jabal al-Nūr.
[17] Zij was een (Koptische) christen, maar werd later moslim (zie o.a. Ibn Saʿd, al-Ṭabaqāt al-Kabīr).
[18] In de Arabische tekst staat afrās,hetgeen het meervoud is van faras (paard).
[19] Er dient goed begrepen te worden dat de Arabieren gewoon waren namen te geven aan dieren en voorwerpen die zij hadden.
[20] Deze hadith wordt vaak gebruikt bij de zgn. hilyah sharif in de islamitische kalligrafie.
[21] D.w.z. dik of zwaarlijvig.
[22] D.w.z. aandacht geven.
[23] Zie Onze Meester Mohammed ﷺ, deel I, pag. 28, van imam Sirajuddin al-Huseyni (2013: Uitgeverij De Pons, Rotterdam).
[24] Sidi Zakariya Bosmans wist dit op meesterlijke wijze in een Nederlandstalig gedicht om te zetten dat hier te lezen is: https://sacred-seminars.com/2019/01/19/een-fysieke-beschrijving-van-de-profeet-%ef%b7%ba/
[25] Het gaat om ongeveer vijftig woorden en uitdrukkingen. In de Nederlandse vertaling van het boek is dit hoofdstuk weggelaten.
[26] Meer over de wonderen van de Profeet kan gelezen worden in het boek De wonderen van de profeet Mohammed ﷺ van Ibn Kathir, uitgegeven door Uitgeverij Noer in 2006 (Delft), alsmede het boek De wonderen van Muhammed ﷺ van Bediuzzaman Said Nursi, uitgegeven door IUR Press in 2018 (Rotterdam).
[27] Dit wil niet zeggen dat andere Sahābah dit goede nieuws niet kregen. De tien hierboven genoemde metgezellen worden allen in één authentieke hadith genoemd (Sunan Abū Dāwūd, nr. 4849).