Vasten in de Ramadan
De vasten in de Ramadan is de vierde pijler in de islam. Hierbij is het vereist dat de gelovige van dageraad (voor zonsopkomst [Fajr]) tot zonsondergang niet eet, drinkt of seksuele activiteiten onderneemt. Het is ook belangrijk dat het hart volledig betrokken is bij deze aanbidding door de oprechte intentie te hebben om je ziel te zuiveren en je spirituele staat bij Allah te verheffen door af te zien van het regelmatig aandacht schenken aan de behoeftes/lusten van het lichaam.
Vele geleerden hebben zich gericht op methodes om het hart te zuiveren tijdens de Ramadan. Onder hen was de grootgeleerde Imam Abu Hamid al-Ghazzali die een blauwdruk voor de gelovige schetste om het meeste uit de Ramadan te halen om zo tot je volledige potentieel te bereiken, je ziel en je hart te zuiveren door het aan Allah te hechten en zichzelf te bevrijden van de ketenen van lichamelijke en aardse grenzen.
Zo beschrijft de nobele Imam van de Ahl al-Sunnah een aantal graden van de vasten. Afhankelijk van de manier dat iemand vast, is zijn positie en spirituele staat anders dan van anderen.
Hujjah al-islam 𝗜𝗺𝗮𝗺 𝗮𝗹-Ghazzalī rh. (504 H.) beschrijft de drie graden van vasten als volgt:
- Het vasten van de gewone persoon: het bestaat uit het onthouden van eten en drinken en seksuele bevrediging.
- Het vasten van de uitverkorenen: Het bestaat uit het beschermen tegen de zonde van de oren, ogen, tong, handen, voeten en alle andere organen.
- Het vasten van de elite: welke bestaat uit de onthouding van het hart van wereldse gedachten en zorgen of van kwesties met iets anders dan de Almachtige Allah.
Met betrekking tot het ultieme vasten heeft Imam al-Ghazzali zes adviezen gegeven om het beste uit je Ramadan te halen door je spiritueel te doen zuiveren en gereed te maken voor de gunsten van de Ramadan.
Imam al-Ghazzalī besteedde extra aandacht aan het polijsten van het hart, om het zo klaar te maken voor de bewustwording van Allah. Om deze reden somde hij enkele noodzakelijke elementen om het hart te beschermen tegen de menselijke begeertes die volgen middels de zintuigen.
De ogen
Het eerste element dat hij aanhaalde, is het neerslaan van de blik en het weerhouden van het kijken naar wat wordt verafschuwd en afgekeurd door de islamitische wetgeving. Hieronder schaart hij ook dat wat zou leiden tot afleiding van het hart, namelijk weg van de herinnering aan Allah. [Denk hierbij aan de Tv, het bekijken van drama, serie, Netflix, internet, social media facebook, instagram, tik tok, oneindige online games, onzinnig surfgedrag, maar ook op straat daar waar deze elementen te vinden zijn.]
De tong
Het tweede element is de tong beschermen tegen onzinnigheid, liegen, roddelen, lasteren, obsceniteit, brutaliteit en vijandigheid. Het hart dient in plaats daarvan bezig zijn met de herdenking van Allah en het reciteren van de Koran.
De oren
Het derde element is voorkomen van dat de oren iets horen wat wordt verafschuwd, omdat alles wat verboden is om te zeggen, verboden is om te worden gehoord. [Vermijd daarom slechte companen als zij zich niet verbeteren, maar sterker nog probeer hen hiervan op de hoogte te stellen.]
De ledematen
Het vierde element is het weerhouden dat de ledematen onwettige handelingen begaat, dit houdt ook in dat er geen onwettig voedsel naar de maag gaat. [Vermijd daarom Haram of onzekere voedsel. Wees bewust van wat je eet!]
De buik
Het vijfde element is terughoudend zijn in het vullen van de maag met Halal voedsel wanneer iemand zijn vasten verbreekt. De reden achter de vasten is om de wellustige driften van de Nafs te doorbreken, die toenemen door ongeremd te eten.
Tussen hoop en angst
Het laatste element is wanneer de moslim zijn vasten verbreekt; zijn hart in een staat moet zijn van hoop op acceptatie van zijn vasten als ook op angst om afgewezen te worden.
De Imam al-Ghazzalī legt verder uit dat het doel van het vasten ook is om hoogstaand moraal te ontwikkelen. Ook heeft het vasten als methode de voorkeur, omdat het een soort aanbidding is welke gemakkelijk in het geheim gedaan kan worden zonder het medeweten van iemand behalve dan Allah. [1]
Vasten is ook bedoeld om de toestand van de Engelen te imiteren door zichzelf ervan te weerhouden om over te geven aan lusten, aangezien de mens in een graad boven dieren is gepositioneerd vanwege zijn intellectuele capaciteit die hem in staat stelt om zijn lusten te beheersen en in een mate onder de engelen die van nature geen intrinsieke lusten hebben. Hoe hoger het niveau dat de moslim bereikt, hoe groter zijn kansen om dichter bij het toestand van de engelen te komen; een status die hem dichter bij Allah brengt. [2]
De geleerden lichten verder toe hoe de vasten en honger, het hart zuiveren en de lusten van het lagere zelf in bedwang houden. Zo zei sh. Dhu al-Nun al-Misry in dit verband dat wanneer hij volop at of dronk totdat hij zijn dorst had gelest, hij dit achtte alsof hij een zonde had begaan of op het punt stond dat te doen.
Sayyidah Aysha, moge Allah tevreden zijn met haar, de vrouw van de Profeet ﷺ, vermeldde:
“Blijf kloppen aan de deuren van de hemel en het zal voor je opengaan.”
Er werd haar gevraagd hoe iemand moest kloppen waarop ze antwoordde:
“Met honger en dorst.”
Deze uitspraken zijn terug te vinden in de profetische tradities, zoals dat talrijk werd overgeleverd door Sayyidah Aysha dat de Profeet ﷺ drie dagen achter elkaar zijn maag nooit vol had van tarwebrood. Ook zei ze dat er soms meer dan anderhalve maand voorbij zou gaan zonder dat er vuur in het huis van de Profeet ﷺ werd aangestoken (om eten te bereiden). Het enige dat ze hadden waren dadels en water. [3]
Sh. Abd al-Qāder al-Jilānī maakte het verschil duidelijk tussen het religieuze en het spirituele vasten met: dat het religieuze vasten beperkt is door de tijd, terwijl het spirituele blijft bestaan door iemands tijdelijke en eeuwige leven. De hoogste vorm van vasten is het vasten van de waarheid, namelijk het hart ervan weerhouden iets te aanbidden behalve Allah. Voor een oprechte moslim is er niets meer geliefd dat iemand kan wensen of nastreven dan het verkrijgen van Allahs liefde. Het is hierom dat als de liefde van elk iets anders dan Allah het hart bereikt, al is het ter grootte van een atoom, de vasten van de waarheid is verbroken en dient de geloften van liefde te worden hernieuwd. [4]
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
[1] Abū Ḥafs al-Suhrawardī.‘Awaref al Ma‘āref. 1e druk (Beiroet: Dar al Kitab al- ‘Arabī, 1966) 327
[2], Abū Ḥamidal-Ghazālī. Iḥyāʾ ‘ulūm al-dīn. Vol.1 (Caïro: Al Maktabah Al Tawfiqiya, ND) 359
[3] Abū Ḥafs al-Suhrawardī.‘Awaref al Ma‘āref. 1e druk (Beiroet: Dar al Kitab al- ‘Arabī, 1966) 328
[4] Abdel Karīm al-Jīlī. Al-Insān al Kāmel. (Caïro: al- Matba’ah al- ‘Amerah al Sharqiyah, 1882) 82-83
Dit artikel is eerder verschenen via Al-Azhar Egypte.
Aangeraden boeken
De vasten volgens de Hanafi Mazhab
Leer over hoe je vast en wat je vasten verbreekt volgens de Hanafi Mazhab: de leerschool van Imam Abu Hanifah rh. Uitgegeven door Madrasah Rayatun Nabiyy ﷺ. Stion.
De vasten volgens de Maliki Mazhab
Leer over hoe je vast en wat je vasten verbreekt volgens de Maliki Mazhab: de leerschool van Imam Malik rh. Uitgegeven door Madrasah Rayatun Nabiyy ﷺ. Stion.
Boekenlegger
WIl je de nabijheid van Allah verkrijgen? Heb je hulp nodig met een makkelijke stappenplan hierin? Gebruik dan deze boekenlegger de 10 adviezen voor de nabijheid tot Allah. Hou deze gouden adviezen altijd bij de hand, in je boek, in je Quran of studieboek.
Zonder meer is de grootste aanbidding het herkennen van Allah! Bestel daarom dit boek.
Zó gelooft een moslim
Heb je altijd willen weten… hoe gelooft een moslim nou eigenlijk? Je kinderen willen beschermen van de tsunami aan anti-islamitische geloofstellingen? Dan is dit boek voor jou. In dit boek wordt op een makkelijke manier uitgelegd hoe een moslim gelooft en waarom. Je krijgt ook de actuele onderwerpen makkelijk uitgelegd, zoals de LHBTIQ+, transgender en evolutietheorie, maar ook hoe we omgaan met verzen van de Koran die spreken over de Handen van Allah.
- Voor jong en oud, bekeerlingen
- Met vraag & antwoord;
- Met actuele onderwerpen, zoals evolutietheorie, LHBTIQ+;
- Met gratis online cursus.