De fundamenten tot spirituele groei

In de naam van Allah, de Barmhartige, de Genadevolle. Alle lof zij Allah, de Heer van alle werelden. Moge de vrede en zegeningen zijn met de Profeet Muḥammad, zijn familie en volgelingen. O Allah, de Heer van de engelen, Schepper van de hemelen en de aarde, Kenner van het verborgene en het waarneembare, Hij die oordeelt tussen Zijn dienaren, over dat waaromtrent mensen van mening verschillen, leid mij met Uw toestemming naar de waarheid. U leidt wie U wil tot het rechte pad.

Introductie tot spirituele groei tot Allah

De fundamenten van het spirituele pad dat leidt tot de nabijheid van Allah zijn:

Attawbah

Dit houdt in dat men terugkeert tot Allah en berouw heeft over iedere begane zonde, ook als deze wordt beschouwd als een kleine zonde. Het tonen van berouw bestaat uit drie pijlers.

1) De eerste is spijt hebben van ongehoorzaamheid tegenover Allah.

2) De tweede is zich inzetten en voornemen om deze zonde niet meer te verrichten.

3) De derde pijler is dat men het begaan van deze zonde meteen laat.

Een bijkomend aspect is dat men onrechtmatig verkregen zaken teruggeeft en onrechtvaardig gedrag rechtzet door vergiffenis te vragen aan de betrokken partij. Indien dit niet mogelijk is kan men vergiffenis vragen voor de persoon aan wie onrecht werd aangedaan en liefdadigheid in diens naam schenken. Wanneer Allah oprechtheid bij de dienaar ziet zal Hij de tegenpartij tevreden stellen.

Het is verplicht om het berouw niet uit te stellen aangezien dit een zonde op zich is. Een voorgaande spijtbetuiging is niet ongeldig wanneer men hervalt in de zonde, ook al gebeurt dit meerdere keren in een dag. De persoon in kwestie dient dan zijn/haar berouw te hernieuwen. Het berouw van een bekeerling tot de islam over zonden die hij/zij verrichtte voor diens toetreding tot de religie wordt altijd geaccepteerd door Allah. De vriend van Allah (al-walī) is iemand die als hij een zonde begaat na iedere misstap berouw toont. Allah, de Verhevene, zegt:

“Allah houdt zeker van hen die veelvuldig berouw tonen.”[1]

Dit beslaat degenen die steeds berouwvol terugkeren tot Allah na het begaan van een zonde. Wanneer Allah een persoon liefheeft zal Hij hem/haar steeds dichter tot Hem brengen. De satan hekelt dan ook de hernieuwing van het berouw van de gelovige enorm. Het wanhopen op de Genade van Allah behoort tot de grote zonden, of kan volgens enkelen ongeloof zijn. Allah, de Verhevene, zegt hierover: “

Voorwaar, niemand wanhoopt op de Genade van Allah, behalve het ongelovige volk.”[2]

[1] Qur’ān, 2:222

[2] Qur’ān, 12:87

Shukr al-Mun°im

De Begunstiger danken. Het uiten van dankbaarheid tegenover Allah betekent dat de dienaar alle gunsten waarmee hij/zij werd begunstigd zoals het verstand, gehoor, zicht, de tong etc. op een correcte wijze benut. Deze dankbaarheid dient aanwezig te zijn in het hart, zichtbaar te zijn in handelingen die conform de pijlers zijn en tot uitdrukking worden gebracht met de tong. De aanwezigheid in het hart houdt in dat de dienaar correct gelooft en beseft dat iedere gunst afkomstig is van Allah. Het uitdrukken van dankbaarheid met de tong gebeurt bijvoorbeeld door het zeggen van:

lā ilāha illa hu
“er is geen God dan Hij, Allah”

en door andere (adhkār) gedenkingen. Handelen naargelang de pijlers wil zeggen dat een persoon de verplichte en aanbevolen bevelen uitvoert. Eén van de gunsten waarvoor men zeker verplicht dankbaar moet zijn is dat Allah de dienaar liet welslagen zodat hij/zij berouw kon tonen en dankbaar is. Zaken waar de dienaar dankbaar voor moet zijn, zijn ontelbaar. De Profeet, vrede zij met hem, zei namelijk:

“Ik ben niet in staat om U te lofprijzen op de wijze zoals u Uzelf prijst.”[1]

Dankbaar zijn op deze wijze is enorm eervol omdat dit in overeenstemming is met de weg van degenen die waarachtig zijn. Allah, de Verhevene, zegt:

“Weinigen van Mijn dienaren zijn veelvuldig dankbaar.”[2]

[1] Muslim, overgeleverd door de moeder der gelovigen, °Ā’ishah, moge Allah tevreden zijn met haar.

[2] Qur’ān, 34:13

Asṣabr °alal balā’

Geduldig zijn tijdens beproevingen. Hierbij is het noodzakelijk dat men zichzelf in bedwang houdt tijdens tegenslagen die niet overeenstemmen met zijn/haar wensen. Dit doet men door tevreden te zijn zonder ontsteltenis met de voorbeschikking van Allah, de Bezitter, Degene die kiest. Tot de tegenslagen behoren bijvoorbeeld ziekten, armoede, verlies van bezit en kinderen, toegebrachte schade etc. De gelovige dient ook geduldig te zijn in het opvolgen van de islamitische regelgevingen zoals het gebed, het vasten en andere vormen van aanbidding aangezien Allah houdt van de geduldige dienaar. Allah, de Verhevene, zegt: 

“En geef blijde tijdingen aan hen die geduldig zijn.”[1] 

en 

“Slechts degenen die geduldig zijn zullen beloond worden met een onbeperkte beloning.”[2] 

Geduld is een kenmerk van de standvastigen en zij met een sterke wilskracht. Het is vereist bij alles wat er gebeurt omdat dit enkel plaatsvindt volgens de voorbeschikking van Allah, waar men niet aan ontkomen kan.

[1] Qur’ān, 2:155

[2] Qur’ān, 39:10

Arriḍā

Dit fundament houdt in dat de gelovige de voorkeur geeft aan het tevredenstellen van zijn Heer boven het tevredenstellen van zijn ego. Dit doet men door zich te onderwerpen aan de vastgestelde regelgevingen (geboden en verboden) en door zich over te geven aan dat wat reeds is voorbestemd zonder (te proberen om) zich hiervan af te wenden of zich hier tegen te verzetten.[1]

[1] Een persoon is volgens de geloofsleer van Ahl al-Sunnah verantwoordelijk voor zijn/haar daden. Iemand die een vrije wil heeft en in staat is om handelingen te verrichten of na te laten, zal daarvoor rekenschap moeten afleggen. Ook al zijn deze handelingen bekend bij Allah en werden deze volgens Zijn Alkennis reeds voorgeschreven, is dit niet in tegenstrijd met de vrije wil van de mens.

Ittibā° shaykhin °ārif

Het volgen van een shaykh, murshid (een gids) die de weg tot Allah waarlijk kent. Deze shaykh bewandelt de weg van de mensen waar Allah van houdt en volgt zelf ook een gids met een ononderbroken keten tot aan de Boodschapper van Allah, vrede en zegeningen zij met hem. Degene die geen shaykh vergezelt, die hem leidt op de (spirituele) weg naar Allah en voordeel haalt uit zijn kennis en aanbidding, kan makkelijk blootgesteld worden aan de misleidingen van de satan.

Voorwaarden waaraan een shaykh, murshid moet voldoen zijn:

1. Hij dient de geloofsleer van Ahl al-Sunnah aan te hangen. Iemand die zelf het spoor bijster is kan een ander nimmer tot God leiden.
2. Hij moet op zijn minst een traditionele geleerde zijn in de zin dat hij de wetten kan opzoeken, om zo die zaken te belichten die Allah tevreden stellen. Een shaykh zal daarom nooit iets verkondigen of adviseren dat tegen de wet indruist.
3. Hij mag geen publiekelijke zonden verrichten, omdat iemand die openlijk zonden begaat niet nagevolgd mag worden.
4. Hij dient een niet onderbroken spirituele keten (silsilah) te hebben tot aan de geliefde Profeet, vrede zij met hem.

Een shaykh die een volgeling tot Allah begeleidt dient de weg van zijn voorgangers in de tariqah te bewandelen, hen daarin na te volgen, zijn ego te bestrijden tot het overwonnen wordt, niet zelfzuchtig te zijn en dus geen misbruik te maken van zijn positie en kennis. Als een shaykh niet voldoet aan deze voorwaarden, is het vereist zo iemand te vermijden.

Een shaykh die het waardig is om gevolgd te worden kan men onder andere herkennen aan de volgende eigenschappen: vrijgevigheid, goed gedrag, genadevol zijn met de schepping, ascetisme, nederigheid en onthouding van geklaag.[1]

[1] Het hebben van een shaykh is niet verplicht maar gewenst, mits hij voldoet aan de voorwaarden. De tevredenheid van Allah vindt men uitsluitend door de weg van de nobele Profeet, vrede zij met hem, te volgen via het naleven van de sharī°ah en het aanhangen van het credo van Ahl al-Sunnah. Een murshid fungeert hierin als een gids die een volgeling begeleidt. Er waren echter grote vrome geleerden die geen murshid hadden maar wel de uiterste nabijheid met de geliefde Profeet, vrede zij met hem.

Aljū° ikhtiyāran

Honger hebben door bewust minder te eten. Deze staat bereikt men door te beginnen met veelvuldig te vasten omdat men hierdoor het volgen van de lusten beter in bedwang kan houden. Daden zijn namelijk een resultaat van voeding. Het eten van verboden (ḥarām) voedsel leidt tot het verrichten van verdorven en verboden daden en het eten van toegestaan (ḥalāl) voedsel tot deugdzame handelingen. Wanneer men twijfelachtig (mutashābih) voedsel consumeert zorgt dit voor onstandvastige daden die niet gevrijwaard zijn van praalvertoon, zelfverwaandheid en slechte gedachten.

Al °uzlah °an annās qāṭibatan

Afzondering van de mensen uitgezonderd de shaykh en opvoeder, vromen die aansporen tot gehoorzaamheid en de noodzakelijke omgang zoals op het werk etc. Zich begeven onder de mensen is nadelig voor de zuivering van het hart aangezien de meeste bijeenkomsten niet behoed zijn tegen roddels en laster.[1]

[1] Geleerden moeten zich wel begeven onder de mensen om hen te onderwijzen en anderen aan te sporen tot het juiste.

Asṣamt illā °an dhikr Allah ta°ālā

Stilzwijgendheid behalve bij het gedenken van Allah, de Verhevene. Spreken zorgt voor verdeeldheid onder de mensen (en andere nadelen) terwijl eenheid vereist is. Dit punt en de voorgaande twee (minder eten, afzondering en stilzwijgendheid) zijn nodig bij het verwijderen van onreinheden in het hart die de band met Allah belemmeren. Hiervoor moet men zich hard inzetten. Allah, de Verhevene, zegt:

“Degenen die streven omwille van Ons, zullen Wij zeker naar Onze wegen leiden.”[1]

Dit streven gebeurt door het ego steeds tegen te werken in het volgen van de slechte begeertes en dient gekoppeld te zijn aan vrees voor de Majestueusiteit en Grootsheid van Allah. De dienaar hoort een zodanige band met Allah te creëren dat hij Allah verkiest boven alles en Hem liefheeft boven alles. Allah, de Verhevene, zegt:

“Wat betreft degene die vreesde om tegenover zijn Heer te staan (voor de Berechting) en het ego verbood om de begeertes te volgen. De Tuin, (het paradijs) is dan zeker de woonplaats.” [2]

[1] Qur’ān, 29:69

[2] Qur’ān, 79:40-41

Assahr

Opblijven tijdens de nacht (voor aanbidding). De bewandelaar van het spirituele pad zou zich moeten inzetten om het laatste derde deel van de nacht in aanbidding door te brengen. De nachtelijke vrijwillige gebeden, het vragen om vergeving, het gedenken van Allah etc. maken deel uit van deze aanbidding. Allah, de Verhevene, prijst degenen die dit moment benutten met de woorden:

“Zij sliepen weinig tijdens de nacht. En in het laatste deel van de nacht vroegen zij om vergeving.”[1]

Het gedenken van Allah op dit tijdstip heeft een sterker effect dan op andere momenten.

[1] Qur’ān, 51:17-18

Attafakkur fī badī°i ṣun°i Allah

Het nadenken over de schepping van Allah. Het aanschouwen van de schepping geeft een beter begrip van de diepgaande wijsheden van Allah. Hierdoor neemt de gelovige toe in kennis en liefde. Dit realiseert men door staand, zittend en liggend te overpeinzen en te gedenken op een aanhoudende wijze. Het gedenken van Allah is een van de belangrijkste pijlers van het spirituele pad. Hierdoor wordt het hart gezuiverd van alles buiten Allah en ontstaat er een figuurlijk stralend licht waardoor men zich onthoudt van het wereldse. In de Qur’ān wordt het belang van gedenking meermaals vermeld. Enkele verzen met betrekking tot dit onderwerp zijn:

“Gedenk Mij en Ik gedenk jullie.”,[1]
“Degenen die Allah staand, zittend en op hun zij liggend gedenken en nadenken over de schepping van de hemelen en aarde.”[2], en
“Gedenk Allah veelvuldig hopelijk zullen jullie welsagen.”[3]

[1] Qur’ān, 2:152

[2] Qur’ān, 3:191

[3] Qur’ān, 8:45

Moge Allah Shaykh Aḥmad al-Dardīr het paradijs schenken voor de nuttige werken die hij achterliet.

Het artikel is een samenvatting van het fameuze ‘Aqīdahwerk Sharh al-Kharīdah geschreven door shaykh Aḥmad al-Dardīr al-Mālikī al-Azharī rh. Ook de grote geleerde van de Ahl al-Sunnah Imam al-Ghazzalī rh. heeft een aantal adviezen achtergelaten om je spiritueel te ontwikkelen en je band met Allah te versterken.

Een boekenlegger de 10 adviezen voor de nabijheid tot Allah. Hou deze gouden adviezen altijd bij de hand, in je boek, in je Quran of studieboek. Gebaseerd op de adviezen van de Maliki jurist Sheikh Ahmad al-Dardeer al-Azhari rh. Er zit ook een QR-code op voor toegang naar het artikel waarin verteld wordt hoe je deze spirituele groei maakt. Een must have voor elke boekenliefhebber, of cadeau aan je familie, gezin en vrienden.

Bestel snel bekijk >>>